ေလာင္းဖဲလိုး
(၁၈၀၇-၁၈၈၂)=၇၅ ႏွစ္
ေလာင္းဖဲလိုးဟာ အေမရိကန္လူမ်ိဳး ထင္ရွားတဲ့စာဆိုႀကီး တစ္ဦးျဖစ္တယ္။
ကေလးတို႕ရဲ႕ အခ်စ္ေတာ္စာဆိုႀကီးလို႕ဆိုႏိုင္တယ္။
ေလာင္းဖဲလိုး
သူ႕ဖခင္ကေရွ႕ေနျဖစ္ၿပီး မိခင္ကေတာ့ ေတးဂီတကဗ်ာစာဆိုမႈကို ဝါသနာပါသူျဖစ္တယ္။
သူဟာ (၁၈)ႏွစ္အရြယ္မွာ ဗိုဒင္ေကာလိပ္ကဘြဲ႕ရၿပီး
ဂ်ာမနီ၊ ျပင္သစ္၊ စပိန္၊ အီတလီႏိုင္ငံေတြသြားရင္း
သူတို႕ရဲ႕ဘာသာစကား စာေပနဲ႕သမိုင္းေတြကို ေလ့လာဆည္းပူးခဲ့တယ္။
ေနာက္ေတာ့ ဗိုဒင္ေကာလိပ္မွာ ပါေမာကၡဝင္လုပ္ခဲ့တယ္။ အသက္(၂၂)မွာ
ပါေမာကၡျဖစ္ခဲ့တဲ့ ေလာင္းဖဲလိုး
အေမရိကတိုက္ရဲ႕အေတာ္ဆံုးပညာရွင္တစ္ေယာက္ျဖစ္ခဲ့တယ္။
တစ္ခါသူဟာ အဂၤလန္၊ ဆြစ္ဇာလန္၊ နယ္သာလန္ႏ္ုိင္ငံေတြကို သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး
ဆက္လက္ပညာဆည္းပူးျပန္တယ္။
အဲဒီေနာက္ ၁၈၃၆ မွာ ဟားဘတ္ဒ္တကၠသိုလ္မွာ ပါေမာကၡျဖစ္လာခဲ့တယ္။
သူဟာ ၁၈၅၄ခုႏွစ္အထိ (၁၇)ႏွစ္တာ အမႈထမ္းခဲ့ခ်ိန္မွာ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဘြဲ႕ မ်ားစြာရခဲ့သူျဖစ္တယ္။
ေလာင္းဖဲလိုး
သူဟာ သမီးသုံးေယာက္နဲ႕ ဥေရာပတစ္ခြင္သြားေရာက္လည္ပတ္ရာမွာ
ေရာက္ေလရာ အရပ္တိုင္းသူ႕ကို ဂုဏ္ျပဳခဲ့တယ္။
သူ႕ဘဝတစ္ေလွ်ာက္မွာ သူဟာ ကဗ်ာအမိ်ဳးမ်ိဳးေရးစပ္သီကံုးခဲ့ၿပီး
စာေပနဲ႕သာ ေမြ႕ေပ်ာ္ခဲ့သူျဖစ္တယ္။
သူရဲ႕ “ညခ်မ္းအတြက္ ဓမၼသီခ်င္း”
“ေတာရြာမွ ပန္းပဲဆရာ”
“ဟိုင္ယာဝါသာ”
“အီဗင္ဂ်လင္း”
ကဗ်ာေတြဟာ ကမၻာေက်ာ္ခဲ့တယ္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရွိ တိုင္းရင္းသားလူနီတို႕ရဲ႕ သမိုင္းပံုျပင္မ်ားကို
မူတည္ေရးသားထားတဲ့ “ဟိုင္ယာဝါသာ”ဟာ ကေလးတို႕ အသည္းစြဲပံုျပင္ကဗ်ာျဖစ္ခဲ့တယ္။
သူဟာ ၁၈၅၄ ဟားဘတ္ဒ္တကၠသိုလ္က ထြက္ၿပီးေနာက္ ကဗ်ာေတြသာမက
ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္ေတြကိုလည္း ျပဳစုခဲ့တယ္။
အီတလီကဗ်ာစာဆိုႀကီး “ဒန္တီ”ရဲ႕ “ဒီဗိုင္းေကာ္မဒီ”ကိုလည္း ဘာသာျပန္ဆိုခဲ့တယ္။
ေလာင္းဖဲလိုးဟာ လူငယ္မ်ား ကဗ်ာလကၤာကို ႏွစ္သက္လာေစၿပီး
အရသာခံစားႏိုင္ေအာင္ ႏႈိးဆြႏိုင္တဲ့ စာဆိုႀကီးပါပဲ။
သူဟာ တပည့္မ်ားကို စာေပလုိက္စားခ်င္လာေအာင္ ဆြဲေဆာင္ခဲ့သလို
ႏိုင္ငံတကာ လွည့္လည္ရင္း ကမၻာ့စာေပကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ ျဖန္႕ျဖဴးခဲ့သူျဖစ္တယ္။
သူ႕ကဗ်ာမွာပါရွိတဲ့ ေရွးေဟာင္းသမိုင္းပံုျပင္ေတြဟာ
လူငယ္ေတြအတြက္ ရွင္းလင္းေျပျပစ္ႏွစ္သက္ေစတဲ့အျပင္
ကဗ်ာသင္ခါစ ကေလးငယ္ေတြအတြက္ အထူးသင့္ေလ်ာ္တယ္။
ဂီတသံေႏွာ၊ အာဝဇၨန္းရႊင္လွတဲ့ သူ႕ကဗ်ာေတြကို အထက္တန္းမက်ဘူးလို႕
ေဝဖန္သူေတြၾကားကပဲ သူဟာ ကမၻာေက်ာ္ခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။
No comments:
Post a Comment